Kijken of zien

Ik kijk bijna nooit mensen aan. Ook niet als ik met ze praat. Ik kijk in de lucht of naar beneden of weet ik waar ik naar kijk. In elk geval zoek ik nooit ogen. Toen ik, lang geleden, in Amerika ging studeren, ontving ik een brochure over Het Nieuwe Land waar ik binnenkort heen zou gaan. Er stonden dingen in als: De Amerikaan vraagt altijd hoe het gaat. Dit is een beleefdheidsfrase. Je antwoordt daar niet uitgebreid op. Je zegt gewoon dat het goed gaat, ook al gaat het slecht. Als je een Amerikaan aanspreekt, kijk je hem recht in de ogen. Als je dat niet doet, wordt dat als onbeleefd ervaren.
Dit weekend gaf ik een cursus toneelschrijven en halverwege een les werd ik mij weer eens bewust van mijn oogontwijkend gedrag. Maar tegelijkertijd realiseerde ik me wat ik wel zag. Ik zag waar de verhalen heen moesten. Ik had mijn cursisten even daarvoor een beeld laten opschrijven dat ze bij hun stuk vonden passen, abstract of concreet. Ik had deze opdracht nog nooit gedaan. Ik verzon het ter plekke. Er kwamen hele mooie beelden uit. Een rietstengel die meebuigt met de wind omdat ie anders afbreekt. Een raam dat uitkijkt op een raam aan de overkant. Ze maakten voor mij heel duidelijk waar de stukken over gingen. Die beelden lieten mij dat zien. In mijn hoofd.